I. Tình hình đăng ký doanh nghiệp 7 tháng đầu năm 2022

1. Doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường

Cùng với sự phục hồi của nền kinh tế và những nỗ lực của Chính phủ trong việc ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, tình hình đăng ký doanh nghiệp trong 7 tháng đầu năm 2022 tiếp tục ghi nhận nhiều tín hiệu khởi sắc. Số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong 7 tháng đầu năm tiếp tục đạt cột mốc mới khi lần đầu tiên vượt qua mức 130 nghìn doanh nghiệp (133.708 doanh nghiệp, vượt xa số 105.425 doanh nghiệp của cùng kỳ năm ngoái), tăng 26,8% so với cùng kỳ năm 2021, gấp 1,4 lần số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.

1.1. Doanh nghiệp thành lập mới

Số doanh nghiệp thành lập mới trong 7 tháng đầu năm 2022 là 89.407 doanh nghiệp, mức cao nhất trong giai đoạn 7 tháng đầu năm từ trước đến nay, tăng 17,9% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó:

- Tổng số vốn doanh nghiệp đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 7 tháng đầu năm 2022 là 3.335.810 tỷ đồng (tăng 37,2% so với cùng kỳ năm 2021), trong đó, số vốn đăng ký của doanh nghiệp thành lập mới là 1.006.058 tỷ đồng (giảm 5,6% so với cùng kỳ năm 2021). Số vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp đang hoạt động đạt 2.329.752 tỷ đồng (tăng 70,5% so với cùng kỳ năm 2021), với 31.235 lượt doanh nghiệp đang hoạt động đăng ký tăng vốn (tăng 13,2% so với cùng kỳ năm 2021). Vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp thành lập mới trong 7 tháng đầu năm 2022 đạt 11,3 tỷ đồng, giảm 19,9% so với cùng kỳ năm 2021.

- Có 15/17 ngành có số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng so với cùng kỳ năm 2021, trong đó, đáng chú ý là những tín hiệu tích cực từ sự phục hồi của các ngành liên quan đến lĩnh vực du lịch: Dịch vụ lưu trú và ăn uống (tăng 38,6%); Dịch vụ việc làm; du lịch (tăng 33,3%); Hoạt động dịch vụ khác (tăng 31,7%)...

- Doanh nghiệp thành lập mới chủ yếu vẫn thuộc nhóm ngành Dịch vụ với 65.700 doanh nghiệp, chiếm 73,5% tổng số doanh nghiệp thành lập mới, tăng 21,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhóm ngành công nghiệp và xây dựng có 22.468 doanh nghiệp gia nhập thị trường, chiếm 25,1% tổng số doanh nghiệp thành lập mới, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm 2021. Ngược lại, Nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản lại ghi nhận sự sụt giảm nhẹ với 1.239 doanh nghiệp thành lập mới, giảm 1,9% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm 1,4% tổng số doanh nghiệp gia nhập thị trường.

- Cả 06 khu vực trên cả nước đều có số doanh nghiệp đăng ký thành lập tăng so với cùng kỳ năm 2021, trong đó, 02 khu vực có sự gia tăng mạnh nhất là Đông Nam Bộ (35.683 doanh nghiệp, tăng 17,7%) và Đồng bằng Sông Hồng (26.925 doanh nghiệp, tăng 14,3%).

- Doanh nghiệp thành lập mới tập trung chủ yếu có quy mô nhỏ (từ 0 - 10 tỷ đồng) với 80.107 doanh nghiệp (chiếm 89,6%, tăng 20,2% so với cùng kỳ năm ngoái).

- Tổng số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong 7 tháng đầu năm 2022 là 620.975 lao động, tăng 11,8% so với cùng kỳ năm 2021.

1.2. Doanh nghiệp quay trở lại hoạt động

Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong 7 tháng đầu năm 2022 là 44.301 doanh nghiệp, tăng 49,7% so với cùng kỳ năm 2021. Như vậy, con số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động tính trong 7 tháng đầu năm nay đã cao hơn số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong một năm của giai đoạn trước đây^[1]. Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động tăng ở tất cả 17 lĩnh vực, trong đó phải kể đến các lĩnh vực đã chịu nhiều tác động bởi dịch bệnh Covid-19 trong thời gian qua: Hoạt động dịch vụ khác (1.264 doanh nghiệp, tăng 212,9%); Giáo dục và đào tạo (1.108 doanh nghiệp, tăng 68,4%); Dịch vụ lưu trú và ăn uống (2.575 doanh nghiệp, tăng 54,9%)...

2. Tình hình doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường

Trong 7 tháng đầu năm 2022 có 94.575 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 18,7% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, phần lớn là các doanh nghiệp lựa chọn hình thức tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn (56.014 doanh nghiệp, chiếm 59,2% tổng số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong 7 tháng đầu năm 2022). Trong đó:

- Số lượng doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh trong 7 tháng đầu năm 2022 là 56.014 doanh nghiệp, tăng 39,2% so với cùng kỳ năm 2021. Phần lớn doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh trong 7 tháng đầu năm 2022 có thời gian hoạt động ngắn (từ 0-5 năm) với 27.516 doanh nghiệp (chiếm 49,1%), tập trung chủ yếu ở quy mô vốn từ 0 - 10 tỷ đồng với 50.260 doanh nghiệp (chiếm 89,7%, tăng 37,9% so với cùng kỳ năm 2021).

- Trong 7 tháng đầu năm 2022, số doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể là 28.206 doanh nghiệp, tăng 0,6% so với cùng kỳ năm 2021. So với cùng kỳ năm 2021, số lượng các doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể giảm ở 9/17 lĩnh vực và tập trung chủ yếu ở quy mô vốn từ 0 - 10 tỷ đồng với 24.890 doanh nghiệp (chiếm 88,2%, giảm 1,3% so với cùng kỳ năm 2021).

- Số doanh nghiệp giải thể trong 7 tháng đầu năm 2022 là 10.355 doanh nghiệp, giảm 9,0% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, có 12/17 ngành nghề kinh doanh có tỷ lệ doanh nghiệp đã giải thể giảm so với cùng kỳ năm 2021. Doanh nghiệp giải thể trong 7 tháng đầu năm 2022 chủ yếu là các doanh nghiệp có thời gian hoạt động ngắn (từ 0-5 năm) với 7.315 doanh nghiệp (chiếm 70,6%) và tập trung chủ yếu ở quy mô vốn từ 0 - 10 tỷ đồng với 9.042 doanh nghiệp (chiếm 87,3%, giảm 10,5% so với cùng kỳ năm 2021).

II. Tình hình đăng ký doanh nghiệp tháng 7/2022

1. Doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường

Tháng 7/2022 có 13.174 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với số vốn đăng ký là 123.936 tỷ đồng, tăng 50,7% về số doanh nghiệp và tăng 1,0% về vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2021. Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc tỷ lệ doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái là do tháng 7/2021 là giai đoạn dịch bệnh Covid-19 có diễn biến phức tạp khiến nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội, hoạt động sản xuất kinh doanh, vận tải hàng hóa bị gián đoạn, đứt gãy.

Trong tháng 7/2022, cả 06 khu vực trên cả nước đều có số doanh nghiệp đăng ký thành lập tăng so với cùng kỳ năm 2021, trong đó, 02 khu vực có mức tăng cao nhất là Đông Nam Bộ (5.130 doanh nghiệp, tăng 76,5%) và Đồng bằng Sông Hồng (4.113 doanh nghiệp, tăng 30,7%).

Số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 7/2022 là 106.155 người, tăng 49,0% so với cùng kỳ năm 2021.

Tháng 7/2022 ghi nhận có 2.325 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, giảm 53,0% so với cùng kỳ năm 2021.

2. Doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường

Trong tháng 7/2022, cả nước có 11.468 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 15,8% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó có:

- 5.285 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm 2021;

- 4.416 doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể, tăng 12,3% so với cùng kỳ năm 2021;

- 1.767 doanh nghiệp đã giải thể, tăng 22,5% so với cùng kỳ năm 2021.

III. Đánh giá chung về tình hình đăng ký doanh nghiệp tháng 7 và 7 tháng đầu năm 2022

(i) Tình hình đăng ký doanh nghiệp tiếp tục có những tín hiệu tích cực: Số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong 7 tháng đầu năm 2022 đạt cột mốc mới, vượt qua mức 130 nghìn doanh nghiệp, gấp 1,4 lần số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Bên cạnh đó, số doanh nghiệp giải thể cũng giảm đáng kể so với cùng kỳ năm ngoái.

(ii) Bối cảnh kinh tế, chính trị bất ổn trên thế giới khiến hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn

Với độ mở lớn, những tác động từ tình hình kinh tế, chính trị thế giới đã và đang ảnh hưởng không nhỏ tới nền kinh tế Việt Nam. Sau 02 năm chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, các doanh nghiệp nước ta đang phải tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn do ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine: chi phí sản xuất tăng (giá vận tải, kho bãi, giá nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất vẫn ở mức cao khiến chi phí sản xuất của doanh nghiệp tăng); chuỗi cung ứng nguyên nhiên liệu phục vụ cho sản xuất bị đình trệ... Do đó, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong 7 tháng đầu năm có xu hướng gia tăng so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động và rút lui khỏi thị trường trong tháng 7/2022 cũng ghi nhận những số liệu không mấy khả quan.